انحراف ستون فقرات کودکان چگونه ایجاد می شود؟

انحراف ستون فقرات کودکان چگونه ایجاد می شود؟

همه افراد ستون فقراتی شبیه به هم دارند. و قسمت هایی از آن داخل و قسمت های دیگر به سمت خارج از بدن است. اما گاها پیش می آید ستون فقرات فردی به طور غیرعادی انحراف هایی دارد. و در جهت غیرطبیعی قوس پیدا می کند. که باید سریعا درمان شود. مخصوصا در کودکان اگر این مشکل وجود داشته باشد سریعا قابل درمان است.در حالت طبیعی ستون فقرات باید به شکل S باشد و برای تشخیص اولیه می توان از حالت آن فهمید که مشکل دارد یا خیر. در این نوشته به مسئله ستون فقرات و اینکه انحراف ستون فقرات کودکان چگونه ایجاد می شود؟ می پردازیم.

اسکولیز چیست؟

اسکولیوز عبارت است از انحراف ستون مهره‌ ها، به نحوی که از حالت طبیعی خود خارج شود. و چرخش پیدا کند.

به طور کلی انحنای بیشتر از ۱۰ درجه غیر طبیعی است.

اسکولیز معمولا عارضه ای ارثی یا همراه با تولد است و به نوعی بدشکلی ستون فقرات است که در آن وجود یک نقص هنگام تولد باعث انحراف ستون فقرات می‌شود. همچنین ممکن است ستون فقرات پیچ خورده یا بچرخد، که این باعث کشیده شدن دنده‌ ها به یک طرف و ایجاد یک قوس چند بعدی می‌شود.

علل اسکولیوز همراه تولد

در اسکولیوز همراه تولد، موارد زیر در طول رشد نوزاد در رحم رخ می‌دهند:

استخوان ‌های ستون فقرات به صورت طبیعی شکل نمی‌ گیرند.

ستون فقرات یک یا چند استخوان کم دارد.

رشد استخوان ها به شکل ناقص شکل می گیرد..

استخوان فاصله ی استاندارد از هم ندارند.

علائم انحراف ستون فقرات در کودکان چیست؟

کج بودن شانه ها که بطور کامل مشهود است. بطوری که تیغه یک شانه از شانه دیگر بالاتر است.

بیرون‌ زدگی یک طرف دنده‌ ها

بالاتر بودن یک طرف باسن از طرف دیگر

کج شدن کل بدن به یک طرف

در موارد نادر نیز مشکل می تواند از نخاع باشد. که از رشد درست استخوان ها جلوگیری می کند.

تشخیص انحراف ستون فقرات کودکان

آیا انحراف ستون فقرات در کودکان قابل درمان است؟

انحراف ستون فقرات در کودکان معمولا به دلایل نامشخص یا ایدیوپاتیک رخ می دهد. این نوع انحراف ستون فقرات بیشتر در دوران رشد و نوجوانی دیده می شود و بیشتر در دختران نسبت به پسران رایج است. عوامل دیگری که ممکن است باعث انحراف ستون فقرات در کودکان شوند، عبارتند از:

بیماریهای ژنتیک

بعضی از بیماری های ژنتیک مثل سندروم مارفان، سندروم داون، نوروفيبروماتوز و … ممکن است باعث ضعف عضلات یا استخوانها شوند.

بیماریهای عصبی یا عضلانی

بعضي از بيماري های عصبی يا عضلانی ممكن است باعث آسيب يا نارسايی عصب ها يا عضلات شده و منجر به انحراف ستون فقرات شوند.

آسیب های جسمانی یا جراحی های قبلی

بعضی از آسيب های جسمانی يا جراحی های قبلی مثل تصادف، سقوط، آسيب به نخاع، جراحی قلب و … ممكن است باعث آسيب يا التهاب به ستون فقرات شده و منجر به انحراف ستون فقرات شوند.

انحراف ستون فقرات در کودکان قابل درمان است. روش و نوع درمان بستگی به شدت، محل و علائم انحراف دارد. معمولا ترکيبی از درمان های غير جراحی مثل بریس (brace)، فيزيوتراپی، تغذيه مناسب و جراحی برای درمان انحراف ستون فقرات در کودکان استفاده می شود. هدف از درمان این است که خمیدگی را کنترل کند، درد را کاهش دهد، عملکرد را بهبود بخشد و جلوگیری از بدتر شدن وضعیت کند.

برجستگی ستون فقرات کودکان

برجستگی ستون فقرات در افراد به گونه ای است که  به صورت خمیده به جلو قوس می شوند. این قوس ممکن است در هر قسمت از ستون فقرات رخ دهد و ممکن است باعث درد، ناراحتی، تغییر شکل و اختلالات تنفسی شود.

برجستگی ستون فقرات در کودکان معمولا به دلایل زیر رخ می دهد:

برجستگی ستون فقرات بدو تولد

این نوع برجستگی ستون فقرات از زمان تولد یا کودکی وجود دارد و به دلیل نارسایی استخوانهای ستون فقرات در حین رشد جنین است. این نوع برجستگی ستون فقرات معمولا در قسمت بالای ستون فقرات یا پایین ستون فقرات دیده می شود.

برجستگی ستون فقرات ناشی از بیماری

این نوع برجستگی ستون فقرات به دلیل بروز بیماری یا آسیب به ستون فقرات است. بعضی از بیماری ها یا آسیب هایی که ممکن است باعث برجستگی ستون فقرات شوند عبارتند از:

• آسيب به نخاع
• آسيب به استخوان ها مثل شكستگی، عفونت، تخريب يا توده های خوش خيم يا بدخيم
• بيماری های التهابی مثل رئومات، آرتروز، آپانديسيت، كوليت و …

مواردی که برای تشخیص انحراف ستون فقرات کاربردی هستند عبارتند از:

اسکن سه بعدی: برای گرفتن اسکن سه بعدی کودک در وضعیت هایی مانند نشسته و ایستاده قرار می گیرد. این روش نسبت به روش های دیگر ایمن بوده زیرا در آن از اشعه استفاده نمی شود.

رادیولوژی: عکس رادیولوژی از موارد کاربردی تشخیص انحراف ستون فقرات است. که ناهنجاری ها را بطور واضح نشان می دهد.

ام آر آی : ام آر آی برای تشخیص مشکلات درون استخوان های بیماران انحراف ستون فقرات استفاده می شود.

دکتر امیر آقائی اقدم
جراح ومتخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات 
فوق تخصص جراحی ستون فقرات