العربية
فارسی
علائم دیسک کمر در پاها
دیسک کمر زمانی ایجاد می‌شود که هسته دیسکی‌های بین مهره‌ای به دیواره‌ی خارجی فشار وارد کنند، که این دیسک می‌تواند تبدیل به یک برجستگی شود، همچنین این قابلیت را دارد که به ریشه‌های عصبی اطراف فشار وارد نماید، دیسک کمر می تواند باعث درد و به وجود آمدن درد در قسمت‌های مختلف بدن شود، یکی از عوارض شایع های که در ارتباط با دیسک کمر وجود دارد بروز علائم دیسک کمر در پاها می باشد که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
دیسک کمر چیست؟
ستون فقرات شامل استخوان هایی بیضی شکل با دو لایه خارجی سخت و داخلی نرم است. وقتی لایه داخلی وارد کانال ستون فقرات می شود، دیسک کمر رخ می دهد که می تواند به عصب آسیب رسانده و باعث ایجاد بی حسی، درد و ضعف در کمر و پا شود. این بیماری معمولا برای افراد بالای چهل سال اتفاق می افتد. و موجب بروز مشکلات زیادی می شود.
از علائم اولیه دیسک در بیشتر افراد، ضعف عضلات در قسمت های کمر و شکم است. سپس دیسک ضعیف شده و در اثر یک حادثه یا فشار ناگهانی که به ستون فقرات وارد می شود، از جای خود خارج و جابجا می شود. این باعث می شود به اعصاب فشار وارد شده، باعث می شود درد در ناحیه کمر، ساق پا و ران احساس شود. البته درد موضعي در ناحيه كمر در بسیاری از بیماران ممکن است وجود نداشته باشد.
علت به وجود آمدن دیسک کمر
عوامل مختلفی وجود دارد که در بروز دیسک کمر تاثیر گذار می باشد یکی از مواردی که می تواند باعث بروز دیسک کمر شود افزایش سن می‌باشد، افزایش سن باعث می‌شود دیسک‌های نخاعی ضعیف شوند و باگذشت زمان و در طی سال‌ها منجر به سایش و پارگی ستون فقرات گردیده.
علاوه بر این دیسک کمر می‌تواند به علت آسیب دیدگی‌های ناشی از بلندکردن ناگهانی اجسام سنگین ایجاد شود زیرا وقتی یک جسم سنگین به شکل نادرست و ناگهانی برداشته شود، به پشت بدن فشار بیش از حد وارد می‌شود و باعث لیز خوردن دیسک می‌گردد، ازجمله موارد دیگر ابتدا به دیسک کمر می‌توان به ژنتیک، انتخاب سبک زندگی ناسالم، اضافه وزن، سیگار کشیدن و … اشاره کرد.
ارتباط دیسک کمر و درد پا
یکی از علائم رایج دیسک کمر احساس درد در ناحیه کمر و پا است. این درد از ناحیه باسن شروع و تا قسمت های انگشتان پا منتشر می شود و شامل احساس دردی همچون سوزن سوزن شدن، بی حسی و … می شود. مخصوصا در مواقعی که بیمار شروع به راه رفتن می کند، این درد در نواحی شکمی پخش می شود و عطسه و سرفه موجب بیشتر شدن این درد می شود. در این مرحله عضلات پای بیمار دچار ضعف شدیدی می شود و به اصطلاح اسپاسم عضلانی شکل می گیرد.
دیسک کمر به طور کلی ناشی از سایش و پارگی ستون فقرات در درازمدت ایجاد می شود و صرفا محدود به یک رویداد آسیب زای خاص نیست. و می تواند بعد از یک فعالیت ساده مانند خم شدن، بلند کردن وزنه سنگین یا هرگونه فعالیت شدید که باعث ایجاد فشار شکمی می شود، حادتر شود. همچنین نشستن طولانی مدت و بلند کردن و پیچ خوردگی های مکرر از عوامل ایجاد و تشدید دیسک کمر هستند که در نهایت موجب کاهش تحرکات عضلانی و می شود.
علت بروز مشکلات کمری
طبق نظر و اظهارات دکتر امیر آقائی اقدم جراح و متخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات و فوق تخصص جراحی ستون فقرات آسیب یا پارگی دیسک زمانی رخ می دهد که بخشی از هسته مرکزی آن از لبه خارجی دیسک دچار بیرون زدگی شود و در قسمتی قرار بگیرد که کانال نخاعی در آن وجود دارد و باعث ایجاد فشار بسیار بالایی به اعصاب می شود.
در این شرایط که اعصاب ستون فقرات بسیار حساس است، با بروز درد و بی حسی و ضعف واکنش نشان می دهد.
دیسک کمر و بی حسی پا
از آنجایی که دیسک کمر به طور مستقیم روی پا تاثیر می گذارد، می تواند باعث بی حسی و اختلال در حرکت پا شود. به این صورت که باعث ضعف در عضلات پا می شود. به طور کلی ریشه عصبی انسان شامل دو قسمت حسی و حرکتی است که اگر فشار به قسمت حسی بیاید، باعث ایجاد اختلال در حس پا و اگر فشار روی قسمت حرکتی عضله باشد، باعث ضعف عضلانی و اختلال در تحرک فرد می شود. البته این دو از یک منشا سرچشمه می گیرند و به صورت مستقیم روی هم تاثیر می گذارند. به این صورت که ضعف عضلانی باعث ایجاد بی حسی در بیمار می شود. اختلال در اندام های تحتانی نشانه فشار شدید بر ریشه عصبی فرد می باشد.
انواع دیسک کمر و تاثیر آن در پا
دیسک کمر شدید و پارگی دیسک
در دیسک کمر شدید بیمار ممکن است از درد شدید کمر رنج ببرد که این درد به باسن و پاشنه پا منتقل می شود. همچنین ممکن است ضعف و بی حسی در پاها، کاهش میل جنسی و اختلالات ادراری مثل کاهش ادرار و تند شدن ادرار را به دنبال داشته باشد.
فتق دیسک بین مهره ای
دیسک فتق زمانی رخ می دهد که هسته درونی دیسک درون هسته خارجی آن هل داده شود یا به بیرون درز کند. این خود باعث می شود به ریشه عصب فشار وارد شود و ممکن است باعث کاهش درد در قسمت عصب سیاتیک در پا و ساقه پا شود.
بسته به محل دیسک فتق علائم آن در پا می تواند متفاوت باشد. البته این بیماری در برخی موارد دردی در کمر ایجاد نمی کند اما درد ان به پا و ران سرایت می کند. پس دیسک می تواند عامل ایجاد درد پا و درد در ساق پا و ران و باسن باشد ولی منشا اصلی آن در کمر باشد.
مهم‌ترین و علائم نشانه‌های دیسک کمر در پاها
علائم دیسک کمر با توجه به محل قرارگرفتن دیسک و میزان آسیب‌دیدگی آن متفاوت است حتی در بعضی موارد ممکن است اصلا نشانه ای نداشته باشد، اما به طور کلی چون بیشتر دیسک‌های کمر در قسمت پایین کمر وجود دارد علائم آن می‌تواند در پاها و باسن ایجاد شود، از جمله مهم‌ترین علائم آن می‌توان به گزگز پا اشاره کرد که این گزگز ناشی از فشار ایجادشده به عقب سیاتیک توسط دیسک کمر می‌باشد یکی دیگر از علائم درد پا است که ممکن است با یک حرکت ناگهانی مثل سرفه یا عطسه شدت آن هم بیشتر شود و یکی دیگر از علائم دیسک کمر درپاها عدم توانایی انجام کارهای ساده می‌باشد به این صورت که ممکن است به دلیل لیزخوردن دیسک عضلات پا ضعیف‌تر شود و باعث شود که راه رفتن و انجام کارهای روز مره برای شما دشوارگردد.
به طور کلی علائم دیسک کمر در پا شامل موارد زیر است:
درد
دردهای شبانه که اغلب مبهم است و منشا خاصی ندارد، می تواند نشان دهنده دیسک کمر باشد. به صورت معمول هر دردی که در پاها حس شود ولی قابل تحریک مجدد با معاینه پزشک نباشد می تواند بدلیل دیسک کمر ایجاد شده باشد.
کف پای صاف
کف پای صاف از دیگر علائم دیسک کمر می تواند باشد. اگر در سنین بالا متوجه شده اید کف پایتان صاف شده حتما به پزشک مراجعه نمایید.
احساس سوزش در کف پا
یکی دیگر از علائم دیسک کمر سوزش کف پا است. البته سوزش کف پا دلایل زیادی دارد مانند دیابت، چربی بالا، کمبود برخی ویتامین و …
احساس گرفتگی و سفت شدن عضلات
اسپاسم عضلانی یکی از مواردی است که با دیسک کمر اشتباه گرفته می شود. فراموش نکنید که دستورات از مغز به نخاع و به عضلات می رسد. بنابراین هر گونه مشکلی می تواند باعث ایجاد اسپاسم و گرفتگی عضلات شود.
احساس بی حسی در قسمتی از پا
در اوایل دوران بیماری بی حسی معمولا زودگذر است ولی در ادامه می تواند دائمی باشد.
احساس سرما و گرما
احساس سرما و گرمایی که در پی بیماری دیسک کمر ایجاد می شود، هیچکدام واقعی نیستند. و به دلیل اختلال در سیستم هدایت عصبی ایجاد می شود. که البته با درمان دیسک کمر برطرف می شود.
احساس خارش
علاوه بر حس سرما و گرما احساس خارش نیز از علائم دیسک کمر است. به طوری که بیمار حس می کند مورچه ای روی بدنش راه می رود. البته این حس به تنهایی نمی تواند در تشخیص بیماری دیسک کمر تاثیرگذار باشد. و به مهارت و دقت پزشک نیاز است. دکتر امیر آقائی اقدم جراح و متخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات به قطع یقین تمامی این موارد را تشخیص و درمان خواهد کرد.
تشخیص دیسک کمر
برای اینکه بتوانید یک درمان اختصاصی را شروع کنید، پزشک باید ابتدا بیماری را تشخیص دهد. در مرحله اول معایه جسمی و فیزیکی می تواند تا حدودی در تشخیص موثر باشد. سپس اعصاب، توانایی راه رفتن، حس لامسه و قدرت عضلانی شما ارزیابی می شود تا منبع درد شما مشخص شود. از آنجا که دیسک کمر یک آسیب پیچیده است. پزشک شما ممکن است از فنآوری خاصی برای تشخیص وضعیت شما استفاده کند. این موارد ممکن است شامل آزمایش‌های تشخیصی مانند سی تی اسکن ، ام آر آی و مطالعات هدایت عصب باشد.
پیشگیری بهتر از درمان
برای پیشگیری از ایجاد بیماری دیسک کمر و عوارض ناشی از آن، نیاز به ایجاد شرایط مطلوب در محیط کار، افزایش آگاهی عمومی و آموزش تکنیک های اصولی ایستادن، نشستن و جابجا شدن برای اعمال فشار کمتر به ستون فقرات می باشد. همواره به یاد داشته باید پیشگیری بهتر از درمان است. و رعایت اصول پیشگیری بسیار راحت تر از درمان است.
سخن پایانی
درارتباط با دیسک کمر وعلائم آن درپاها باید گفت که بیماری دیسک کمر یک بیماری بسیار پیچیده می‌باشد و علائمی هم که در این متن به آن‌ها اشاره شد، علائم قطعی و همیشگی نیستند، بنابراین تنها کسی که می‌تواند علائم این بیماری را به درستی تشخیص دهد پزشک متخصص در این زمینه می‌باشد.
دکتر امیر آقائی اقدم
جراح ومتخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات
فوق تخصص جراحی ستون فقرات
