انواع اسکولیوز

انواع اسکولیوز

اسکولیوز نوعی انحراف در ستون فقرات است که موجب می ‌شود شانه‌ ها و کمر فرد بصورت نامتقارن باشد به این صورت که یک منحنی C یا S شکل در ستون فقرات فرد ایجاد می شود و این مشکل می ‌تواند در هر سنی ایجاد شود، اما معمولا در سنین نوجوانی از 10 تا 12 سالگی ظاهر می‌ شود. در این مقاله به صورت کامل انواع اسکولیوز را بیان می کنیم.

انواع اسکولیوز

انواع اسکولیوز برحسب درجه انحنا، سن، نحوه تشکیل و مکان قرارگیری آن تقسیم بندی می شوند که در اینجا هر یک از انواع اسـکولیوز را با توجه به عوامل تاثیرگذار در آن شرح می دهیم.

انواع اسکولیوز براساس مکان قرارگیری آن

بسته به نوع چرخش و محل قرارگیری آن، اسکـولیوز به انواع مختلفی تقسیم می شود که لازم است برای تشخیص آنها، زاویه کاب یا درجه انحنای ستون فقرات را اندازه‌ گیری کرد.

اسکولیوز پشتی

اسکولیوز پشتی که نوع رایج انواع اسـکولیوز است، در قسمت مهره و دنده با قوز همراه است. که می تواند منحنی به چپ یا راست باشد.

اسکولیوز کمر

اسکولیوز کمری نوعی انحراف ستون فقرات است که در مهره‌های کمری با قوز کمری مشخص می شود.

اسکولیوز پشتی – کمری

انحنای موجود در قسمت پشت و ناحیه کمر را اسکولیوز پشتی کمری گویند.

اسکولیوز گردنی

اسکولیوز گردنی نادرترین نوع اسکولیوز است که به شکل اس انگلیسی در گردن ظاهر می شود.

 انواع اسکولیوز از نظر درجه انحنای

با توجه به میزان انحنای ستون فقرات، اسکولیوز را می ‌توان به موارد زیر تقسیم بندی کرد:

• خفیف:زاویه تا ۴۰ درجه
• متوسط:زاویه بین ۴۰ تا ۶۰ درجه
• شدید:زاویه ۶۱ تا ۸۰ درجه
• بسیار شدید:زاویه بیش از ۸۰ درجه

انواع اسکولیوز از نظر نحوه شکل گیری

اسکولیوز را براساس نحوه شکل گیری می ‌توان به اسکولیوز ایدیوپاتیک و اسکولیوز ثانویه تقسیم کرد:

ایدیوپاتیک

نوعی انحراف است خودبه‌خود ایجاد می ‌شود و هیچ محرک خاصی برای این بیماری وجود ندارد.

اسکولیوز ثانویه

این نوع انحراف نتیجه یک علت شناخته شده است. و به دلیل مشخصی ایجاد شده است.

 انواع اسکولیوز براساس سن

اسکولیوز را می ‌توان براساس زمانی که به وجود آمد، تقسیم کرد.

اسکولیوز نوزادی

شکل اولیه اسکولیوز نوزاد نامیده می‌ شود و در اکثر مواقع بدون درمان برطرف می ‌شود.

اسکولیوز جوانی

این نوع اسکولیوز در کودکان ۴ تا ۱۰ ساله ایجاد می شود.

اسکولیوز بزرگسالی

این حالت با تغییر شکل اسکولیوز ستون فقرات بیش از ۱۰ درجه در افراد بالغ همراه است.

انواع ورزش برای درمان اسکولیوز

اسکولیوز یک ناهنجاری است که باعث انحراف جانبی ستون فقرات می شود. این ناهنجاری می تواند در هر سنی ظاهر شود، اما اغلب در سنین کودکی یا نوجوانی فرد ظاهر می شود. اسکولیوز می تواند باعث درد، اختلال در عملکرد سیستم قلبی-ریوی، اختلال در راه رفتن و کاهش تحرک ستون فقرات شود.

ورزش می تواند یکی از روش های درمان اسکولیوز باشد. ورزش به تقویت عضلات پشت و شکم، بهبود تعادل و انعطاف پذیری، کاهش التهاب و درد و اصلاح وضعیت بدن کمک می کند. ورزش های مناسب برای اسکولیوز شامل:

تمرینات قدرتی

تمرینات قدرتی می توانند به تقویت عضلاتی که ستون فقرات را حمایت می کنند، کمک کنند. برخی از تمرینات قدرتی که برای اسکولیوز مناسب هستند، عبارتند از: پلوس، پشتی خم، پرس سینه، ردیف عمودی، پرس سرشانه، پشتی ایستاده و بالا بردن پا

تمرینات استقامتی

تمرینات استقامتی عاملی موثر در افزایش استقامت عضلات و بهبود عملکرد قلب و ریه هستند. برخی از تمرینات استقامتی که برای اسکولیوز مناسب می باشند، عبارتند از: پیاده روی، دوچرخه سواری، دویدن، شنا و اسکی.

تمرینات تنفسی

تمرینات تنفسی می توانند به افزایش ظرفیت ریه، کاهش تنش عضلانی و افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها کمک کنند. از جمله تمرینات تنفسی که برای اسکولیوز مناسب هستند عبارتند از: تنفس عمیق، تنفس شکمی، تنفس دایره ای و تنفس چهارگانه.

تمرینات کششی

تمرینات کششی باعث افزایش دامنه حرکتی مفاصل، کاهش سفتی عضلات، بهبود وضعیت بدن و کاهش درد می باشند. برخی از تمرینات کششی که برای اسکولیوز مناسب هستند عبارتند از: کشش پشتی خم، کشش پشتی ایستاده، کشش سمتی، کشش پشتی نشسته، کشش تخمک و کشش گردن.

آیا اسکولیوز قابل درمان است؟

اسکولیوز یا انحنای غیرطبیعی ستون فقرات، قابل درمان است و روش های مختلفی برای مدیریت و بهبود آن وجود دارد. درمان اسکولیوز بستگی به شدت و علت آن دارد و ممکن است شامل روش های غیرجراحی و جراحی باشد.

فیزیوتراپی

تمرینات فیزیوتراپی می تواند به تقویت عضلات پشت و بهبود وضعیت بدن کمک کند. این تمرینات شامل کشش و تقویت عضلات شکم و پشت است.

بریس (Brace)

استفاده از بریس می تواند به اصلاح انحنای ستون فقرات کمک کند. این وسیله به ویژه برای کودکان و نوجوانانی که هنوز در حال رشد هستند، مفید است.

تمرینات ورزشی

تمرینات ورزشی منظم می تواند به بهبود وضعیت بدن و کاهش علائم اسکولیوز کمک کند. این تمرینات شامل یوگا، پیلاتس و تمرینات تقویتی است.

اصلاح وضعیت بدن

آموزش نشستن و ایستادن صحیح می تواند به پیشگیری و درمان اسکولیوز کمک کند. استفاده از میز و صندلی های ارگونومیک نیز مفید است.

روش های جراحی

در موارد شدیدتر که روش های غیرجراحی مؤثر نیستند، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی معمولاً برای اصلاح انحنای شدید و کاهش درد و مشکلات تنفسی انجام می شود. این روش ها شامل فیوژن ستون فقرات و استفاده از میله های فلزی برای تثبیت ستون فقرات است.

آیا اسکولیوز باعث فلج شدن میشود

اسکولیوز یا انحنای غیرطبیعی ستون فقرات، به ندرت باعث فلج شدن می شود، اما در موارد شدید و درمان نشده، می تواند به مشکلات جدی منجر شود. در اینجا به توضیح کامل این موضوع می پردازیم:

فشردگی طناب نخاعی

در موارد شدید اسکولیوز، انحنای ستون فقرات میتواند به فشردگی طناب نخاعی منجر شود. این فشردگی ممکن است باعث ضعف عضلانی، بی حسی و در موارد نادر، فلج شود.

مشکلات تنفسی

انحنای شدید ستون فقرات می تواند به ریه ها فشار وارد کند و باعث مشکلات تنفسی شود. این وضعیت به ویژه در هنگام فعالیت های فیزیکی مشهود است.

کمردرد و گرفتگی عضلات

اسکولیوز می تواند باعث کمردرد مزمن و گرفتگی عضلات پشت شود که این وضعیت می تواند دردناک و محدودکننده باشد.

محدودیت حرکتی

انحنای غیرطبیعی ستون فقرات میتواند باعث محدودیت در حرکت و انعطاف پذیری شود. این محدودیت ها می تواند فعالیت های روزمره را دشوار کند.

در حالی که اسکولیوز به ندرت باعث فلج شدن می شود، اما در صورت عدم درمان به موقع، می تواند به مشکلات جدی منجر شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند به کاهش عوارض و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.

انواع بریس در درمان اسکولیوز

بریس یک وسیله است که برای اصلاح و کنترل انحراف جانبی ستون فقرات یا اسکولیوز استفاده می شود. بریس با اعمال فشار به ستون فقرات، مانع از بیشتر شدن انحنای آن و درمان انواع اسکولیوز می شود و به رشد نرمال بدن کمک می کند.

نقش بریس در درمان انواع اسکولیوز بستگی به میزان و محل انحراف ستون فقرات دارد. برخی از انواع رایج بریس در درمان اسکولیوز عبارتند از:

• بریس میلواکی: این بریس از گردن تا کمر کشیده می شود و دارای یک حلقه فلزی در گردن و چندین نوار فلزی در پشت و شکم است. این بریس برای انحرافات در سطح سینه یا گردن مناسب است.
• بریس بوستون: این بریس از زیر سینه تا کمر کشیده می شود و دارای دو قسمت پلاستیکی در پشت و شکم است که با بندهای فلزی به هم متصل می شوند. این بریس برای انحرافات در سطح کمر یا سینه مناسب است.
• بریس شنو: این بریس از زیر سینه تا کمر کشیده می شود و دارای یک قسمت پلاستیکی در پشت و یک قسمت پارچه ای در شکم است. این بریس برای انواع اسکولیوز همچون انحرافات در سطح کمر یا سینه مناسب است.

دکتر امیر آقائی اقدم
جراح ومتخصص استخوان، مفاصل و ستون فقرات 
فوق تخصص جراحی ستون فقرات